U „Sl. glasniku RS”, br. 55/2014 objavljen je Zаkon o izmenаmа Zаkonа o izvršenju i obezbeđenju koji se primenjuje od 31. maja 2014. godine, i donosi i jednu važnu izmenu koja indirektno utiče i na javne nabavke usluga tzv. privatnih izvršitelja (zakonski naziv je izvršitelj).
Naime, izmenjena je odredba stava 3. čl. 312. Zakona o izvršenju i obezbeđenju (u daljem tekstu: ZIO)), koja propisuje područja za koja se imenjuju izvršitelji, tako što se od 31. maja 2014. godine izvršitelji imenuju za područje višeg suda i područje privrednog suda, umesto za područje osnovnog suda i privrednog suda, što je bilo zakonsko rešenje pre navedene izmene ZIO.
Napomena: Izvršitelj sprovodi izvršenje nа osnovu rešenjа o izvršenju koje donosi osnovni sud sа područjа višeg sudа, odnosno privredni sud zа koje je izvršitelj imenovаn. Nadležnost sudova propisana je Zakonom o uređenju sudova (“Sl. glasnik RS”, broj 116/2008, 104/2009, 101/2010, 78/2011-dr. zakon, 101/2011 i 101/2013).
Problem u dosadašnjim nabavkama ovih usluga
Zakon o javnim nabavkama („Sl. glasnik RS” broj 124/2012, u daljem tekstu: ZJN), propisane su nabavke na koje se ZJN ne primenjuje, a kojima nisu obuhvaćene usluge izvršitelja. Ovo je bio i stav Uprave za javne nabavke izražen u mišljenju od 27. novembar 2013. god.
Dakle, naručioci su u obavezi da primenjuju odredbe ZJN prilikom izbora izvršitelja za ona izvršenja koja su u njihovoj isključivoj nadležnosti u skladu sa odredbama ZIO.
Dodela ugovora o javnim nabavkama vrši s, pre svega, u otvorenom ili restriktivnom postupku, ali se može vršiti i u drugim postupcima javne nabavke, kada su za to ispunjeni uslovi propisani ZJN.
Krug potencijalnih ponuđača, odnosno izvršitelja ograničen je obzirom na odredbe ZIO, da se izvršitelji imenuju za područje određenog suda, a za novčana potraživanja po osnovu izvršenih komunalnih i sličnih usluga, predlog za izvršenje se podnosi izvršitelju na čijem području se nalazi sedište izvršnog poverioca (član 252. stav 1. ZIO), te je Uprava za javne nabavke u navedenom mišljenju navela da je moguće, pored ostalih postupaka, primeniti odredbu člana 40. ZJN, kojim je uređen okvirni sporazum kao poseban oblik postupka javne nabavke, kao postupak koji u određenim slučajevima znatno olakšava posao naručiocima.
U navedenom mišljenju, Uprava za javne nabavke, takođe ističe i da okvirni sporazum može biti zaključen i sa svim izvršiteljima koji pokrivaju područje osnovnog ili privrednog suda na kojem se izvršenje sprovodi, iz registra izvršitelja za odnosno područje, pri čemu se može obezbediti jednak tretman svih privatnih izvršitelja.
Šta je zapravo problem? Kako je do navedene izmene ZIO, naručilac bio u obavezi da sprovodi postupak javne nabavke usluga izvršitelja i to onih koji se nalaze na području osnovnog suda, gde i naručilac ima sedište (npr. naručilac iz Kragujevca neće zaključiti ugovor sa izvršiteljem iz Subotice, obzirom da se predlog za izvršenje podnosi izvršitelju na čijem području se nalazi sedište izvršnog poverioca – naručioca), to je broj ponuđača – izvršitelja bio izuzetno ograničen, jer na području određenih osnovnih sudova često ima samo jedan ili dva izvršitelja (za razliku od privrednih sudova čija su područja znatno veća, te je i konkurencija izvršitelja kao ponuđača veća). Zatim, ZJN propisuje da se okvirni sporazum može zaključiti sa jednim ili najmanje tri ponuđača. Ova odredba je kod nabavke usluga izvršitelja naročito pravila problem u situaciji kada na području određenog osnovnog suda imaju samo dva izvršitelja, te naručilac ne može zaključiti okvirni sporazum sa obojicom, već samo sa jednim, što je suprotno načelu obezbeđivanja konkurencije.
Šta je donela izmena ZIO?
Izmenom ZIO iz „Sl. glasnika RS”, br. 55/2014, prošireno je područje za koje se imenjuju izvršitelji sa područja osnovnog na područje višeg suda, te je konkurencija izvršitelja sada znatno veća, obzirom da je i područje višeg suda veće od područja osnovnog suda.
U skladu sa poslednjim zakonskim izmenama oko područja za koja su vezani izvršitelji usvojen je novi Pravilnik o određivanju broja izvršitelja („Sl. glasnik RS“, br. 61/2014), koji se primenjuje od 12. juna 2014. god. kojim se određuje broj izvršitelja za područja viših i privrednih sudova.
Dakle, iako je na početku ovog teksta navedeno da ova izmena indirektno utiče na javne nabavke, u praksi kod nabavki usluga izvršitelja imaće značaj i donekle olakšati nabavku ove vrste usluga.
