Upravni odbor Advokatske komore Srbije je na sednici održanoj 09.09.2023.godine razmatrao informacije o radu advokata u postupcima koji se vode pred nadležnim centrima za socijalni rad u u oblasti zaštite prava deteta, vršenja roditeljskog prava i doneo je odluku da se obrati resornim ministarstvmima dopisom.
U tom dopisu navedeno je da u porodičnim predmetima, pre samog sudskog postupka, a naročito u toku sudskog postupka, neminovno je učešće Centra za socijalni rad. Po samoj prirodi porodičnog spora, najčešće je prisutno suprostavljeno stanovište roditelja po pitanju vršenja roditeljskog prava (samostalno ili eventualno zajedničko) kao i visina iznosa za izdržavanje dece.
U postupcima koji se nalaze pred osnovnim sudovima, advokati zastupaju interese roditelja koji pokušavaju da približe Centru za socijalni rad, šta je u najboljem interesu dece svojih klijenata. Centri od suda službenim putem dobijaju inicijalne akte kao i ostale dokaze u porodičnom sporu. Advokati su ti koji, po pravilu, sačinjavaju podneske u porodičnom sporu u svojstvu punomoćnika, a koji se dostavljaju u daljem toku postupka nadležnim centrima za socijalni rad.
Ono što se gotovo uniformno pojavljuje u postupcima je odbijanje Centra da prihvati i učešće punomoćnika, advokata prilikom uzimanja izjava koje se odvija kod postupajućeg referenta Centra. Ono što je svakako nužno je da obezbede nepristrasno postupanje službenika uz tačno unošenje izjava koje su njihovi klijenti dali u samom Centru, a što je od posebnog značaja za daqi tok sudskog postupka.
U zakonodavstvu Srbije ne postoji ni jedan propis koji isključuje ili zabranjuje advokatu da zastupa svog klijenta i da prisustvuje izvođenju svih procesnih radnji, bez obzira o kojem procesnom propisu se radi.
U zakonima koji regulišu postupak pred Centrom nigde nije propisana tajnost u postupanju, a naročito ne u postupcima koji se vode na osnovu podneska koje su sačinili punomoćnici, advokati, a koji predstavljaju činjenicu koju Centar ne može i ne sme da zaobiđe. Posebno se ukazuje da su advokati Zakonom o advokaturi („Sl glasniku RS“, broj 31/2011 i 24/2012-OUS) i Kodeskom profesionalne etike advokata („Sl. glasniku RS“, broj 27/2012 i 159/2020-OUS) obavezani na čuvanje advokatske tajne koj je trajno i neotuđivo ljudsko pravo, koji prolaze kroz različite oblike posledipomske edukacije u oblasti zaštite prava maloletnih lica u sudskim i drugim postupcima pred nadležnim državnim organima. U tom smislu ističu da svako pozivanje na zaštitu privatnosti i podataka o ličnosti maloletnih lica nema uporište ni u jednom propisu, jer su advokati obavezni da štite prava i interese svojih klijenata, uključivši i prava maloletnih lica. Nesporno je da je iz ovih postupaka isključena javnost, ali postupci nisu tajni, pogotovo ne za stranke i njihove punomoćnike između kojih postoji odnos poveranja. Upravo su stranke-učesnici postupka te koje insistiraju na prisustvu punomoćnika u sivm fazama postupka.
Samo prisustvo advokata prilikom davanja izjava bi značajno umanjilo i broj podnetih Inicijativa-zahteva za određivanje nadzora nad radom Centra za socijalni rad.
Advokati u toku zastupanja uočavaju brojne nepravilnosti i propuste u vidu neisupunjavanja zahteva u odnosu na poštovanje postojećih stručnih procedura i na korišćenje stručnih znanja i veština koje se primenjuju tokom prijema, procene, planiranja, pregleda efekta aktivnosti sa korisnicima, kvaliteta stručne dokumentacije i izveštaja koji su sačinjavani i upućivani drugim nadležnim organima.
Izvor: Sajt Advokatske komore Srbije (aks.org.rs).
Izvor: Izvod iz propisa preuzet je iz programa „Propis Soft“, Redakcija Profi Sistem Com-a.