U „Sl. glasniku RS“, br. 51/2024 objavljeno je Stručno uputstvo za sprovođenje upisa u prvu godinu studijskih programa osnovnih i integrisanih studija na visokoškolskim ustanovama čiji je osnivač Republika Srbija za školsku 2024/2025. godinu, u daljem tekstu: Uputstvo, koje se primenjuje od 14. juna 2024. godine.
Naime, Uputstvom se u cilju osiguranja regularnosti i kvalitetnog sprovođenja upisa, bliže uređuje upis:
1) lica sa invaliditetom,
2) pripadnika romske nacionalne manjine,
3) državljana Republike Srbije koji su u školskoj 2023/2024. godini srednju školu završili u inostranstvu,
4) pripadnika srpske nacionalne manjine iz susednih zemalja,
5) lica koja nemaju javnu ispravu o stečenom srednjem obrazovanju,
6) stranih državljana,
7) stranih državljana u statusu migranata/tražilaca azila.
Predviđeno je da visokoškolske ustanove mogu upisati studente u statusu studenta čije se studije finansiraju iz budžeta najviše do broja utvrđenog odlukama Vlade, postupak kod nepopunjenog broja studenata čije se studije finansiraju iz budžeta a predviđeno je i koliko puta student može biti finansiran iz budžeta na istom stepenu studija.
Uputstvom je predviđeno da ukupan broj studenata koji se finansiraju iz budžeta kao i onih koji se sami finansiraju ne može biti veći od broja studenata utvrđenog dozvolom za rad visokoškolske ustanove.
Podsećamo, čl. 100. Zakona o visokom obrazovanju (“Sl. glasnik RS”, br. 88/2017, … i 76/2023) je propisano:
„Visokoškolska ustanova vrši upis na studije u skladu sa zakonom, uz vrednovanje opšte, stručne i umetničke mature.
Visokoškolska ustanova svojim opštim aktom utvrđuje koji se ispiti sa opšte, stručne i umetničke mature vrednuju prilikom upisa na studije i utvrđuje kriterijume na osnovu kojih se obavlja klasifikacija i izbor kandidata za upis na studije.
Visokoškolska ustanova sačinjava rang listu prijavljenih kandidata za upis na studije prvog stepena na osnovu opšteg uspeha postignutog u srednjem obrazovanju u četvorogodišnjem trajanju i na maturskim ispitima, rezultata ispita za proveru posebnih znanja, sklonosti i sposobnosti i po potrebi na osnovu uspeha na nacionalnim i internacionalnim takmičenjima, u skladu sa opštim aktom visokoškolske ustanove.
Visokoškolske ustanove mogu prilikom upisa studenata na studije da uvedu test sklonosti.
Visokoškolska ustanova koja obrazuje verske službenike tradicionalnih crkava i verskih zajednica upisuje pod uslovima iz st. 1-3. ovog člana i kandidate koji su završili bogoslovsku maturu.
Visokoškolska ustanova upisuje pod uslovima iz st. 1-3. ovog člana i kandidate koji su završili međunarodno priznatu maturu (International Baccalaurate Diploma Programme i dr.).
Pravo upisa na studije prvog stepena stiče kandidat koji je na rang listi iz stava 3. ovog člana rangiran u okviru broja studenata iz člana 99. ovog zakona.
Student studija prvog stepena druge samostalne visokoškolske ustanove, lice koje ima stečeno visoko obrazovanje na studijama prvog stepena i lice kome je prestao status studenta u skladu sa ovim zakonom, može se upisati na studije prvog stepena, pod uslovima i na način propisan opštim aktom samostalne visokoškolske ustanove.
Pravo iz stava 8. ovog člana ostvaruje se na lični zahtev.
Na studije drugog i trećeg stepena kandidat se upisuje pod uslovima, na način i po postupku utvrđenom opštim aktom i konkursom samostalne visokoškolske ustanove.
Stručno uputstvo o upisu kandidata na visokoškolske ustanove, upisu po afirmativnim merama i drugim pitanjima od značaja za upis na visokoškolsku ustanovu čiji je osnivač Republika, donosi ministar.“
Izvor: Izvod iz propisa preuzet je iz programa „Propis Soft“, Redakcija Profi Sistem Com-a.