Na internet stranici Agencije za privredne registre objavljeno je obaveštenje da je omogućen pristup Centralnoj evidenciji stvarnih vlasnika. Centralnoj evidenciji se pristupa isključivo elektronskim putem, kreiranjem naloga u Sistemu za centralizovano prijavljivanje korisnika, ili sa već postojećim nalogom u sistemu.
Lice ovlašćena za zastupanje u registrovanom subjektu, sa korisničkim nalogom, pristupa portalu Centralne evidencije u koju treba da unese podatke o stvarnim vlasnicima, propisane Zakonom o Centralnoj evidenciji stvarnih vlasnika („Sl. glasnik RS“, br. 41/18) i Pravilnikom o sadržini Centralne evidencije radi sprovođenja evidentiranja stvarnih vlasnika Registrovanog subjekta („Sl. glasnik RS”, br. 94/18 od 7. decembra 2018).
Naime, Zakonom o Centralnoj evidenciji stvarnih vlasnika uređuje se uspostavljanje, sadržina, osnovi evidentiranja i način vođenja Centralne evidencije stvarnih vlasnika pravnih lica i drugih subjekata registrovanih u Republici Srbiji u skladu sa zakonom, kao i druga pitanja od značaja za evidentiranje stvarnih vlasnika.
Kako se navodi u Predlogu ovog Zakona osnovni cilj donošenja ovog zakona je uvođenje jedinstvene baze podataka o stvarnim vlasnicima pravnih lica i drugih subjekata koji su registrovani u odgovarajućim registrima u Republici Srbiji, radi unapređenja postojećeg sistema otkrivanja i sprečavanja pranja novca i finansiranja terorizma. Postojeći mehanizam razmene podataka sa obveznicima, koji je u skladu sa važećim propisima, pokazao se u praksi nedovoljno efikasnim, pre svega u smislu brzine pribavljanja podataka i verodostojnosti istih. Međunarodni standardi u ovoj oblasti akcenat, između ostalog, stavljaju upravo na kratak vremenski interval u kome se može doći do podataka o stvarnom vlasništvu i u tom smislu predviđaju postojanje odgovarajućeg registra u kome bi se objedinjeno vodili podaci i kome bi se moglo pristupiti u realnom vremenu, odnosno trenutno, što će se donošenjem ovog zakona u celosti ispuniti. (Prikaz Zakona o Centralnoj evidenciji stvarnih vlasnika, Jelena Petrović, Pravni portal, jun 2018.)
Članom 3. stav 1. tačka 3) (podtačka (1) – do (5)) propisano je da je stvarni vlasnik Registrovanog subjekta:
(1) fizičko lice, koje je posredno ili neposredno imalac 25% ili više udela, akcija, prava glasa ili drugih prava, na osnovu kojih učestvuje u upravljanju Registrovanim subjektom, odnosno učestvuje u kapitalu Registrovanog subjekta sa 25% ili više udela;
(2) fizičko lice koje posredno ili neposredno ima preovlađujući uticaj na vođenje poslova i donošenje odluka;
(3) fizičko lice, koje Registrovanom subjektu posredno obezbedi ili obezbeđuje sredstva i po tom osnovu bitno utiče na donošenje odluka organa upravljanja Registrovanog subjekta prilikom odlučivanja o finansiranju i poslovanju;
(4) fizičko lice koje je osnivač, poverenik, zaštitnik, korisnik ako je određen, kao i lice koje ima dominantan položaj u upravljanju trastom, odnosno u drugom licu stranog prava;
(5) fizičko lice koje je registrovano za zastupanje zadruga, udruženja, fondacija, zadužbina i ustanova, ako ovlašćeno lice za zastupanje nije prijavilo drugo fizičko lice kao stvarnog vlasnika.
Izuzetno, ako nije moguće odrediti fizičko lice iz stava 1. tačka 3) podtač. (1)-(4) ovog člana na način kako je to propisano, stvarni vlasnik Registrovanog subjekta je fizičko lice koje je registrovano za zastupanje, odnosno koje je registrovano kao član organa tog subjekta.
Članom 5. stav 2. zakona propisano je da Centralna evidencija sadrži sledeće podatke o stvarnom vlasniku Registrovanog subjekta:
1) za domaće fizičko lice – lično ime, jedinstveni matični broj građana i država prebivališta;
2) za stranca – lično ime, broj pasoša i država izdavanja i/ili lični broj za stranca i/ili broj lične karte stranca i zemlja izdavanja u skladu sa propisima kojima se uređuju uslovi za ulazak, kretanje i boravak stranaca na teritoriji Republike Srbije, dan, mesec, godina i mesto rođenja, država prebivališta i državljanstvo;
3) za izbegla ili prognana lica – lično ime, broj legitimacije, dan, mesec, godina i mesto rođenja i država boravišta;
4) osnov za sticanje svojstva stvarnog vlasnika Registrovanog subjekta iz člana 3. stav 1. tačka 3) podtač. (1)-(5) i stava 2. ovog zakona.
Prema članu 17. ovog zakona ovlašćeno lice dužno je da najkasnije do 31. januara 2019. godine evidentira podatke iz člana 5. stav 2. ovog zakona za Registrovanog subjekta osnovanog do 31. decembra 2018. godine.
Detaljan prikaz ovog zakona možete pogledati u tekstu Prikaz Zakona o Centralnoj evidenciji stvarnih vlasnika.
Izvor: Obaveštenje – sajt Agencije za privredne registre (www.apr.gov.rs)
Izvor: Izvod iz zakona preuzet iz pravne baze „Propis Soft“, Redakcija Profi Sistem Com
