U “Sl. glasniku RS”, br. 13/2025 od 14. februara 2025. godine objavljena je Odluka Ustavnog suda broj IUz-56/2023 kojom je utvrđeno da odredbe člana 131. stav 1. tačka 2) u delu koji glasi: „ili mu je izrečena uslovna osuda na kaznu zatvora od najmanje šest meseci bez obzira na period proveravanja za učinjeno krivično delo koje ga čini nedostojnim za obavljanje poslova državnog službenika” i stav 2. Zakona o državnim službenicima („Sl. glasnik RS”, br. 79/05, 81/05 – ispravka, 83/05 – ispravka, 64/07, 67/07 – ispravka, 116/08, 104/09, 99/14, 94/17, 95/18, 157/20 i 142/22), nisu u saglasnosti sa Ustavom.
Član 131. Zakona o državnim službenicima pre ove odluke je glasio (neustavne odredbe prikazane su podebljanim fontom):
„Državnom službeniku prestaje radni odnos po sili zakona:
1) kad navrši radni vek – danom navršenja 65. godine života ako ima najmanje 15 godina staža osiguranja;
2) ako bude osuđen na kaznu zatvora od najmanje šest meseci ili mu je izrečena uslovna osuda na kaznu zatvora od najmanje šest meseci bez obzira na period proveravanja za učinjeno krivično delo koje ga čini nedostojnim za obavljanje poslova državnog službenika – danom pravnosnažnosti presude;
3) ako je neraspoređen a ne bude premešten na drugo radno mesto – narednog dana od proteka dva meseca otkad je postao neraspoređen;
4) ako neopravdano izostane s rada najmanje tri uzastopna radna dana – trećeg dana izostanka s rada;
5) ako, suprotno odredbama člana 99. stav 5. ovog zakona, ne položi državni stručni ispit prema planu i programu za stepen stručne spreme koji je stekao dodatnim obrazovanjem.
Visoki službenički savet utvrđuje koja krivična dela državnog službenika čine nedostojnim za obavljanje poslova, odnosno vršenje dužnosti.
Državnom službeniku radni odnos prestaje po sili zakona i iz drugih razloga predviđenih opštim propisima o radu kojima se uređuje prestanak radnog odnosa nezavisno od volje zaposlenog i volje poslodavca.“
Ova odredba je neustavna jer u slučaju uslovne osude za izvršeno krivično delo ne mogu nastupiti pravne posledice osude, bez obzira na presudom utvrđenu visinu kazne zatvora i vreme proveravanja, prestanak radnog odnosa po sili zakona kao pravna posledica osude za krivično delo nije u saglasnosti sa načelom jedinstva pravnog poretka.
Izvor: Izvod iz propisa i sudske prakse preuzet je iz programa „Propis Soft“, Redakcija Profi Sistem Com-a